Herkul Nağme

<div class="elementor-widget-container">
					Hakikî Müslüman, aldansa da aldatmaz; şu fani hayat için asla yalana ve nifaka tenezzül etmez.
Münafık, Kur’an-ı Kerim’in ifadesi ile de çok iyi bildiğiniz gibi, Cehennem’de en aşağı derekede, kâfirlerin de altındadır: إِنَّ الْمُنَافِقِينَ فِي الدَّرْكِ الْأَسْفَلِ مِنَ النَّارِ وَلَنْ تَجِدَ لَهُمْ نَصِيرًا “Münafıklar, Cehennem’de, kâfirlerin de altında, en derin derekededirler!” (Nisâ Sûresi, 4/145) İki yüzlülük yaptığından, dindar görünüp dinsizlik hesabına yarış atı gibi koştuğundan, hatta dinî değerleri, kutsalları kendi düşüncesi hesabına birer argüman olarak kullandığından, kâfirden daha tehlikelidir münafık.
Günümüzün insanına düşen şey, nifaktan uzak olmak ve münafıklara karşı teyakkuzda bulunmaktır. Dünyanın değişik yerlerinde her zaman, her yerde karşılarına da çıkabilir bunlar. Fakat zannediyorum, münafıklar, daha çok İslamî duygunun ve düşüncenin hâkim olduğu bir zeminde boy atıp gelişmişlerdir. Zira inkârcılar, güçlü ve kuvvetli oldukları yerde küfürlerini açıkça ortaya koymuşlardır. Ebû Cehil, Utbe, Şeybe, İbn Ebî Muayt, Velid gibi kimseler nifak gibi bir şey yapma lüzumunu duymamışlardır; çünkü hâkimdirler, güçlüdürler, istediklerini yapmaktadırlar, kendileri gibi düşünmeyenleri zincire vurmaktadırlar. Fakat Medine-i Münevvere’de, Müslümanlar, güçlü hale gelince nifak düşüncesi de boy atmaya başlamıştır.
Efendimiz (sallallâhu aleyhi ve sellem) Yesrib’i Medine yapıp medeniyet merkezi haline getireceği âna kadar, münafıklar kendileri için ciddî, çok büyük pâyeler intizarı içinde idiler. Onların bekledikleri şey -esasen- bir taç idi, taçta sorguç idi; fakat o, Gerçek Sahibini (sallallâhu aleyhi ve sellem) bulunca, bunu katiyen sindiremediler, hazmedemediler.
Bu, bir kriterdir her zaman; birileri çok ciddî şeyler beklerler. Beklerler ki âlem, onları alkışlasın, takdir etsin; ister İslam dünyasında, isterse Müslüman olmayan dünyada… Fakat, Hazreti Pîr’in ifadesiyle, “bu çağ, enâniyet çağı” ve dolayısıyla da münafıklar asrı olduğundan, bunlar da daha ziyade İslamî duygu ve düşüncenin şöyle-böyle hâkim olduğu ve değerlendirmede bir misyon, bir fonksiyon edâ ettiği yerde bulunurlar. Yani, o duygular istikametinde bazı tavırlar sergileyince, insanları sürü gibi arkalarından sürükleyebilecekleri yerlerde -daha ziyade bu türlü yerlerde- boy atar-gelişirler; zemin buna çok müsaittir. Dolayısıyla bu argümanları değerlendirirler ve Müslümanlar, münafıklara çok aldanırlar.
Onun için Hazreti Pîr şöyle der: “İşte sulh-u umumî, afv-ı umumî ve ref’-i imtiyaz lâzım; tâ ki biri bir imtiyaz ile başkasına haşerat nazarıyla bakmakla nifak çıkmasın. Fahr olmasın, derim: Biz ki hakikî Müslümanız; aldanırız, fakat aldatmayız. Bir hayat için, yalana tenezzül etmeyiz.” Bence, elli defa aldansak bile “hüsnüzan, adem-i itimâd” demeli; bizi bugüne kadar aldatan insanlara yine hüsnüzan ile bakmalı ama hançerleniriz diye sırtımızı da dönmemeliyiz!..
Evet, Hazreti Pîr “hüsnüzan, adem-i itimâd” diyor. Bir taraftan, biz ki Müslümanız, aldanırız; fakat aldatmayız. Neden? Yani, biraz dışa göre hareket ederiz; dil, söylüyorsa, ses ve soluk, o istikâmette çıkıyorsa, “yarıp kalbe bakma”ya kimsenin gücü yetmez. Bunu da Efendimiz (aleyhi ekmelüttehâyâ) buyurur. Hem de kime? Çok sevdiği Zeyd İbn Hârise’nin oğlu Hazreti Üsâme’ye ki o, gözü gibi aziz bildiği birisidir. Hazreti Üsame, bir müşriği sıkıştırdığı zaman bir ağacın altında, o adam sıkışınca, “Lâ ilâhe illallah, Muhammedun rasûlullah!..” der. O Hazret (radıyallâhu anh) kendi şahsî içtihadı ile, “Bu, korkusundan dolayı söyledi bunu. Savaşıyorduk; düşman bu!” der, onu öldürür orada. Bu haber, Efendimiz’e ulaşınca, Efendimiz (sallallâhu aleyhi ve sellem) sorar: “Niye öldürdün onu?” Hazreti Üsâme “Sıkıştığından dolayı öyle dedi!” cevabını verince, Efendimiz buyururlar ki, “Yarıp kalbine mi baktın!”
Bakın; bu, sizin için de, bizim için de her zaman söz konusudur. Ağzı “Allah!” diyorsa, “Peygamber!” diyorsa, “Din!” diyorsa, “Diyanet!” diyorsa, “Ben sana inanmıyorum!” diyemezsin. Çünkü sana derler ki, O der ki, gök ehli der ki “Yarıp kalbine mi baktın? Ne biliyorsun belki kalbinden dedi!” İşte bu, hüsnüzan. Fakat hakikaten kalbinden mi dedi, yoksa meseleyi dile-dudağa emanet edip öyle mi söyledi?!. O zaman da “hüsnüzan, adem-i itimâd”. Test etmeden, birkaç defa onu imbikten geçirmeden sırtını dönmemelisin; hançer yiyebilirsin sırtından!.. Evet,, sırtını dönmemelisin, hançer yiyebilirsin sırtından!.. Elinden tutup bir Şah İsmail koltuğuna oturtmamalısın, sırtından yiyebilirsin bir hançer!..
Münafığı tanımak çok zordur, çünkü o her zaman sinsi ve birkaç yüzlü davranır; fakat “Allah düşmanlarınızı pek iyi bilir; size dost, koruyucu ve yardımcı olarak Allah yeter.”
Onun için münafığı idare etmek, tanımak, onu duyguları ile analiz etmek çok zordur. Onu tam analiz edemeyince de bir karara varamazsınız, düşünceleri hakkında bir sentezde bulunamazsınız. Evvela bir tahlil lazım ki, ondan sonra terkibe gidilebilsin. O tavra göre tahlilde bulunmada çok zorlanırsınız: Bazen Kâbe’de, Mültezim’e yüzünü koymuş ağlarken görürsünüz. Bazen Hacerü’l-Es’ad’e yüzünü sürüyor bulursunuz; “Sana kurban olayım!” der. Fakat kalbi, Ebu Cehil’den daha kirlidir, Utbe’den daha kirlidir, Şeybe’den daha kirlidir. Kâbe’de bile ıslık çalınıp alkışlanmayı bekler; orada da herkes takdir etsin, “Yaşa, senin gibisi yok! Eşin yok, menendin yok; kâkül-i gülberglerinin tek kılına bütün acem mülkü fedadır!” desin. Çevresindekiler böyle yapıp edince, o da kabarır onunla, hindiler gibi.
Geriye dönüyorum: “Bu çağ, münafık çağıdır, enâniyet çağıdır.” İnsanlar, bir damla iken, kendilerini derya görünmeye salmışlardır; bir zerre iken, güneş gibi görünme sevdasına tutulmuşlardır. Ve dolayısıyla da beklentileri, hep öyle büyük olmuştur: “Gittiğimiz her yerde, alkışlarla karşılanalım; âlem, ayağa kalksın, el-pençe divan dursun, Allah karşısında durduğu gibi!..”
Neûzu billah, bir kendilerine “Allah” demeleri kalıyor. Firavun, onu da demişti, çünkü bunlardan daha mert (!) idi; küstahlığını açıktan açığa ortaya koyduğundan dolayı Kârûn da biliyordu, Hâmân da biliyordu, seyyidinâ Hazreti Musa da biliyordu, Hârun da biliyordu.
Ama günümüzdekilere gelince, bunlar, “mine’l-kalâliş”. Evet, Türkçe’den Arapça’ya çevrilmiş mükesser bir cemi; Arapça bilenlere sorarsınız, “kalâliş” ne manaya geliyor? (Kalâliş, burada “kalleş”in çoğulu olarak kullanılıyor.) Dolayısıyla sürekli başkalarını aldatma, kapıkulu yapma, halka -kast sistemine göre- parya nazarıyla bakma; “Sen, benden aşağıda, tâ onuncu basamakta oturan bir varlıksın!” deme, onların huylarıdır.
Böyleleri, mesela biri kalkıp da “Sana dokunmak, ibadettir!” falan, dediğinde, “Sana -Thank you very much!- teşekkür ederim; ne kadar kadirşinas bir insansın!” derler. “Allah’ın bütün vasıflarını hâizdir!” dendiği zaman, “Aman ne kadar takdirkâr, ne kadar kadirşinassın!” mülahazası ile karşılarlar; “Yahu bunu söyleyenlerin ikisi de kâfir oldu!” diyemezler. Fakat Hizmet eden.. Allah rızası için dünyanın dört bir yanına yayılan.. bayrağımızı, millî kültürümüzü, dinimizi ve diyanetimizi bayraklaştırmak isteyen.. Rûh-u Revân-i Muhammedî’nin şehbal açmasını isteyen insanlara, çok rahatlıkla küfür ve dalalet isnat ederler. Bir yerde konuşurken, bir tek insana da demiyor, “Osman hoca!” demiyor, “Ergün hoca!” demiyor, “Reşit hoca!” demiyor, “Ben, bunların dininden şüphe ediyorum!” diyor. Nâm-ı Celîl-i İlahî’yi bayraklaştıranların dininden şüphe ediyor. Fakat Kur’an’a “bakara-makara” diyenin dininden şüphe etmiyor; “Ona dokunmak, ibadettir!” diyenin dininden şüphe etmiyor!..
Dolayısıyla -zannediyorum- bunlara bakarak, “münafık”ı okuyabilirsiniz. Okursunuz ve bir gün aldansanız bile, ertesi gün aldanma çağlayanına kendinizi salmamış olursunuz.
Ama her şeye rağmen, وَاللهُ أَعْلَمُ بِأَعْدَائِكُمْ وَكَفَى بِاللهِ وَلِيًّا وَكَفَى بِاللهِ نَصِيرًا “Allah düşmanlarınızı pek iyi bilir. Allah size dost ve koruyucu olarak yeter; Allah, size yardımcı olarak yeter.” (Nisâ, 4/45) Allah, size veli olarak yeter!.. Allah, size vekil olarak yeter!.. Ebu Hasan eş-Şâzilî hazretleri, kendi virdinde, وَكَفَى بِاللهِ وَلِيًّا وَكَفَى بِاللهِ نَصِيرًا beyanının on defa tekrarını söylüyor. Onun hikmetini ben bilemem; fakat, يَا غَارَةَ اللهِ، حُثِّي السَّيْرَ مُسْرِعَةً “Ey Allah’ın gayreti, ey gayretullah, çabuk yetiş imdadımıza!..” dedikten sonra, müteakip iki mısranın sonunda, وَكَفَى بِاللهِ وَلِيًّا وَكَفَى بِاللهِ نَصِيرًا diyor; on defa tekrar ediyor bunu. Allah, size yardımcı olarak yeter; Allah, size vekil olarak yeter!.. “Allah’a güven, sa’ye sarıl, hikmete râm ol / Yol varsa, budur; bilmiyorum başka çıkar yol!” Bunu söyleyen de görünüşü ruhu kadar derin, ruhu görünüşü kadar engin, çağın güçlü şairi Mehmet Akif, rahmetullahi aleyhi rahmeten vâsiaten.
Not: Bu video, 9 Temmuz 2018 tarihinde yayımlanan “Nifak ve Enâniyet Çağında, İhlas ve İstikâmet Vesileleri” isimli Bamteli sohbetinden hazırlanmıştır.
				</div>

İkindi Yağmurları – Yeniden Bir Araya Gelmenin Yolu

Bamteli

<div class="elementor-widget-container">
					Soru: Muhterem Efendim,
Farklı vesilelerle, meselenin amelî yönünü daha ziyade nazar-ı itibara almaları yönüyle, “İslam’ı en güzel yaşayanlar sofiler olmuştur.” buyurmuştunuz. Bu sözden maksat nedir ve bu ifadede nazara verilen “kalp ve ruh kahramanları” kimlerdir, lütfeder misiniz?
Cevap: Hiç kimsenin Müslümanlığı yaşaması meselesi hafife alınmamalı. Mebde’den müntehaya kadar hepsi nezd-i ulûhiyette makbul. Bir kelime-i tevhid veya kelime-i şehadet… Bunlar cennetin kapısını açan sırlı bir anahtar.
مَنْ قَالَ لَا إِلٰهَ إِلَّا اللّٰهُ دَخَلَ الْجَنَّةَ
مَنْ صَلَّى صَلَاتَنَا وَاسْتَقْبَلَ قِبْلَتَنَا وَأَكَلَ ذَبِيحَتَنَا فَذَلِكَ الْمُسْلِمُ الَّذِي لَهُ ذِمَّةُ اللَّهِ وَذِمَّةُ رَسُولِهِ فَلَا تُخْفِرُوا اللَّهَ فِي ذِمَّتِهِ
Allah Resûlü (s.a.s.) sahih hadiste buyuruyor: “Namazımızı kılan, zekâtımızı veren, kestiğimizi yiyen, bizim gibi kesen ve ‘Bismillah’ diyen kimse, Allah’ın ve Resûlünün zimmeti altındadır.” Yani bu kimseler Allah ve Resûlullah’ın emaneti, vesayeti altındadırlar. Dolayısıyla kimse bu meseleyi hafife almamalıdır. Bu, hafife alınacak bir mesele değildir.
Mukallidin imanı makbul müdür, değil midir? Usûlü’d-din uleması bu mesele üzerinde uzun boylu durmuşlar. Genelde, mukallit mi değil mi; mukallitle esas muhakkik arasında, delillere dayalı veya vicdanın sesini, soluğunu duyarak, Hz. Pir’in ifadesiyle ‘hads’in gözüyle bakarak, hadsin kulağıyla dinleyerek, hadsin hasıl ettiği hislerle meseleyi yaşayarak, onun ihtisasları içinde bulunan kimseler vardır. Bilemeyiz yani onları, öyle midir, değil midir bilemeyiz. Zahiri nazarla biz deriz ki bunların hepsi nazari Müslümanlar; çok ameli değil yani diyebiliriz, öyle akla gelebilir. Fakat böyle bir durumda bile, yine biraz evvel hacdaki meseleyi arz ederken dediğim gibi, hüsnüzan cihetini tercih etmek lazım.
Fakat Sofiler örneğin ilmel-yakîn, eynel-yakîn ve hakkal-yakîn makamlarını ihraz ederler. Seyr-i sülûk-i ruhanideki o basamakları, kalp ve ruh hayatındaki o basamakları kat’ eder, belirli bir noktaya gelir ve bazen kendi farkına varırlar. İmam-ı Rabbânî, Muhyiddîn İbn-i Arabî veya Şah-ı Geylânî gibi büyük veliler, kendilerini ağır sorgulamalarının yanında aynı zamanda “benim ayağım bütün evliyânın omuzundadır” diyor. Bunlar kendilerinin farkına varmalarının ifadesidir.
Bizim gibi avam insanlar da zaman zaman böyle farkına varma olabilir; üstün kabiliyet, deha ve hikmette mahir olmasının farkına varabilir. Eğer bütün bu meselelerde Allah’la münasebetlerini kavi tutmuyorsa, bu farkındalık onu egoizme veya egosantrizmaya sevkedebilir. Kendilerinin farkında olarak o zirvelere çıkan büyük insanlar ise suizanna girmez ve başkalarını hafife alma durumuna düşmezlerse zirvedeki duruşlarını korurlar. Esved İbn-i Yezid en-Nehai, İbrahim en-Nehai, Alkame, İbrahim Ethem Hazretleri veya Fudayl İbn-i iyaz gibi kalbî ve ruhî hayatta zirveleşen bu insanlar birer abideleşmiş şahsiyet haline gelirler.
Esved İbn-i Yezid en-Nehai diyor ki, “Ben günahlarımdan değil de kâfir olarak ölmeden korkuyorum.” diyor. Şimdi bazıları da böyle zirveye çıkar. Fakat elimizde bir teminat, bir beraat yok. Sen artık korkmayabilirsin diye Allah’tan bir beraat gelmeyince nasıl korkmayacaksın ki? Kaldı ki Cenab-ı Hak kudsî hadiste, “Ben iki emniyeti birden vermem, iki korkuyu da birden vermem.” buyuruyor. Burada kendini emin hissediyorsa, akıbetinden korkulur. Akıbetinden korkmayanın, akıbetinden korkulur.
كُنْتُ نَبِيًّا وَآدَمُ بَيْنَ الْمَاءِ وَالطِّينِ
حَاسِبُوا أَنْفُسَكُمْ قَبْلَ أَنْ تُحَاسَبُوا
Hazreti Ömer Efendimiz’in sözüdür. Hesaba çekilmeden evvel sürekli kendi kendinizle hesaplaşın. Hesaplaşma çok önemli. Herkesin öyle bir hesaplaşması olmalı.
Herkes kendine bakmalı bu mevzuda. Herkesi kendinden âli görmeli. İşte Hazreti Pir’in de dediği gibi, “Nefis cümleden edina vazife, cümleden alâ” diyor.
İşin doğrusu, “benim mevcut sahip olduğum imkanlarla böyle bilmem böyle bulmam bir vecibeydi. O adam bu imkanlara sahip olmadı ki. Mesela o insan Abdülkadir Geylani Hazretleri’ni, Şazeli’yi, Mustafa Sıddık Bekri’yi, Zeynül Abidin’i tanımadı ki. Bir kere o menhelü-l azbi-l mevrûda ulaşamadı, Ab ı Hayat çeşmesine ulaşamadı, Kur’an’la sağlam tanışamadı.” Diyeceksin.
Dolayısıyla Cenab-ı Hak bunları bana hakkım olmadığı, liyakatım olmadığı halde ikram olarak ihsan etti. Bu ikramlar karşısında ona göre bir tarz-ı ubudiyet sergilemeliyim. Benim ubudiyetimin öyle olması lazım; öbürleri gibi olursam tepetaklak gelirim. Bana bahşettiği imkanlarla, harem odasının kapısının önüne almışsa, sübjektif mükellefiyet halinde bana yüklediği bazı şeyler vardır. Hazreti Pir de İhlas Risalesi’nde, “ bu ihlas Kulesi’nin başından düşerseniz derin bir çukura düşme ihtimali var” diyor. Mazhariyete göre bir yönüyle bir cereme meselesi söz konusudur.
Harem odasına alınmış iseniz şayet, size onunla alakalı bir şeyler duyurulmuşsa, oranın hakkını vermediğiniz takdirde koridordaki insanların muamelesine tabi tutulmazsınız. Normal umumi kabul salonunda olan insanların muamelesine de tabi tutulmazsınız. Sokağa atılırsınız.
Bu itibarla sofilik önemli bir yoldur. Onlar meselenin amelisini duymuşlardır…Ne kadar onları mükemmel, baş döndürücü şekilde tasvir ederlerse etsinler, alıp ağzında, dilinde, damak arasında gezdirmeden anlayamazsın. Halep baklavasını anlayamazsın, Hatay’ın künefesini anlayamazsın; bir anda tatmadan anlayamazsın. Aynen o kalbi ve ruhî hayat meselesi de böyledir; ancak yaşanınca anlaşılır.
Onun için Arapçadan geçmiş, Türkçe bir atasözü olmuştur: “مَنْ لَمْ يَذُقْ لَمْ يَعْرِفْ” — tatmayan bilmez. Bizzat onu tatması, içli dışlı olması lazım ki anlayabilsin. Bu manada; “Hakiki manada inananlar, sofiler olmuşlardır.”
Hani diğerlerini hafife almayın. İlahiyatçılar da inanmışlardır, imam hatipliler de inanmışlardır. Evet, belki bizim gibi kimseler de, imanda şekke, şüpheye girmemek lazım. Ebu Hanife’nin akidesine göre, bir insan dese ki “İnşallah o müminmiş,”… burada bile “kendim” demeyeceksin;&nbsp; “İnşallah o müminmiş”.. tehlikeli bir şey o, kafir olur. Çünkü o mesele meşiete havale edilmez.
Hazreti Pir’in sözüyle teyit isterseniz:
Elhamdülillahi ala kulli hal, sivel küfri ve dalal. Küfür ve dalalete elhamdülillah denmez. O’ndan gelse bile…O’ndan gelse bile istemem. O’ndan gelse bile, çünkü O’ndan uzaklaştırır onlar. O’ndan eder seni. O’ndan edecek, büyük küçük her şeye karşı, metafizik gerilim içinde olacak. Hep hayır diyeceksin, baştan. Hayır diyeceksin. Hayır.
Not: M. Fethullah Gülen Hocaefendinin 16 Ekim 2011 tarihinde yapmış olduğu ilk kez yayınlanan sohbeti.
				</div>

Bamteli Yeni – Herkes Kendine Bakmalı

<div class="elementor-widget-container">
					Rahmân’ın has kullarının en önemli vasıflarından biri, boş/faydasız şeylerden yüz çevirmeleri ve her zaman “Allah yâr!” mülahazasıyla nefes alıp vermeleridir.
(Sözün burasında elektronik tabloya akseden dörtlük.)
“Kışta gelmiştin ama soluklarında bahar,
Bugün geçip gittiğin yollar, bitevî gülzâr;
Mefkûren uğruna dolaşmıştın diyar diyar,
Şimdi bir yâd-ı cemil oldun, ey vefalı yâr.” 
Şimdi kalbin hep atıyor, diyor: “Yâr, Yâr!..” Hani vardı ya, bir tanesi… Evet o, bütün hayatı boyunca söylediği türküleri o kafiye ile gazele çevirmişti, naata çevirmişti: “Allah yâr, Allah yâr, Allah yâr, Allah yâr!..” Gayrısı ağyâr… Allah yâr!.. “Ben sanırdım âlem içre bana hiç yâr kalmadı / Ben, beni terk eyledim; gördüm ki ağyâr kalmadı.” Niyâzî-i Mısrî’den bu da. Allah yâr!.. Allah (celle celâluhu) “Allah yâr!” diyenleri ne bir yarın/uçurumun kenarında bırakır, ne de yârsız eder! O (celle celâluhu) yâr ise şayet, siz artık başka hiçbir yâr arama sevdasına tutulmayacaksınız.
Ayet-i kerimede قَدْ أَفْلَحَ الْمُؤْمِنُونَ buyuruluyor: “Mü’minler, gerçekten kurtuluşa ermişlerdir.” (Mü’minûn, 23/1) قَدْ “Kâd”, harf-i tahkiktir; “hiç şüphesiz, kat’î, aklınıza yanlış bir şey gelmesin” demektir. “Şüphesiz Mü’minler, kurtuluşa ermişlerdir.” Allah’a eren, kurtuluşa ermiştir; Hazreti Rasûl-i Zîşân’ın yolunu bulmuş olanlar, o şehrâha girmiş olanlar, kurtuluşa ermişlerdir. قَدْ أَفْلَحَ الْمُؤْمِنُونَ İman edenler, iz’ân ufkuna ulaşanlar; cismâniyeti koyacakları yere koyanlar, hayvaniyeti koyacakları yere koyanlar; kalb ve ruha müteveccih yürüyenler…
El-Müflihûn… الَّذِينَ هُمْ فِي صَلاَتِهِمْ خَاشِعُونَ “Onlar ki, namazlarında huşû içindedirler.” (Mü’minûn, 23/2) diyor. Bakın, önemli: Namaz kılıyorlar ama şekil değil, yatıp-kalkma değil, yetiştikleri kültür ortamında aldıkları şeyler değil; namazın ne olduğunu bilerek, onun Allah karşısında durma olduğunu bilerek, Allah tarafından görülüyor olma mülahazası ile, görülüyor olma mülahazasını görme mülahazasına bir rasathane yapma mülahazası ile onu ikâme ediyorlar. Evvelâ “görülüyor olma”ya çok ciddî bağlı bulunmak lazım ki, bir yönüyle görebileceğiniz şeyleri de tam göresiniz. قَدْ أَفْلَحَ الْمُؤْمِنُونَ * الَّذِينَ هُمْ فِي صَلاَتِهِمْ خَاشِعُونَ Huşu içindedirler, ciddî bir saygı hissi ile yapıyorlar. Haşyet, insanın kalbinin o mevzuda Allah’a karşı duyduğu saygı. Ve bu saygı, eğer orada samimi ise, orada köpürüp duruyor ise, içeride kaynayıp duruyor ise, magmalar şeklinde insanın davranışlarına da aksedecektir.
Allah karşısında kemerbeste-i ubudiyet içinde duruyorsunuz: “Yâ Rabbi! Ben bunu yetmedi buluyorum, Sen de öyle emretmişsin; bir de asâ gibi eğilmek istiyorum, Senin azametin karşısında. ‘Yetmedi!’ diyorum. Kalkıp âdetâ bakışını temâşâ ediyor gibi bir kavme yapıyorum; orada رَبَّنَا لَكَ الْحَمْدُ، حَمْدًا كَثِيرًا طَيِّبًا مُبَارَكًا diyorum. Bu da yetmedi. Baktım, yine görüyor gibi davrandım. Hemen yüzüstü yere kapandım.” أَقْرَبُ مَا يَكُونُ الْعَبْدُ مِنْ رَبِّهِ وَهُوَ سَاجِدٌ، فَأَكْثِرُوا الدُّعَاءَ “Kulun, Allah’a en yakın olduğu ân, tevazuunun zirvesi sayılan, başını-yüzünü yerlere sürdüğü andır!” Geçen gün de dendi: “Baş-ayak, aynı yerde / Öper alnı, seccâde / İşte insanı ‘kurbet’e taşıyan cadde.” أَقْرَبُ مَا يَكُونُ الْعَبْدُ مِنْ رَبِّهِ وَهُوَ سَاجِدٌ “Kulun, Allah’a en yakın olduğu ân, secde ânıdır.” buyuruyor Hazreti Rûh-u Seyyidi’l-Enâm, Efendimiz, Efendiler efendisi. فَأَكْثِرُوا الدُّعَاءَ Madem o kadar yaklaştınız, orada kalbinizden gele gele içinizi Allah’a dökün; el açın, içinizi Allah’a dökün!..
Şimdi böyle bir namaz kılıyor; bakın, o ne büyük bir şey!.. Allah’a karşı yapılan bir ubudiyet. Fakat esasen o meselenin o hale gelmesi, o namazın öyle kılınması, belki bir yönüyle bir şeye bağlı… Sonraki ayetin başındaki “vâv” harfi, “vâv-ı takip” ise şayet, ondan hemen sonra geliyor: وَالَّذِينَ هُمْ عَنِ اللَّغْوِ مُعْرِضُونَ “Onlar ki, boş ve yararsız şeylerden yüz çevirirler.” (Mü’minûn, 23/3) Lağviyâttan hep yüz çeviriyorlar. Bir yerde nâ-sezâ, nâ-becâ hırıltılar oluyor; kulak tıkıyorlar onlara. O mevzuda söz etmeyi israf-ı kelâm sayıyorlar; i’mâl-i fikirde bulunmayı -bir yönüyle- düşünce israfı sayıyorlar. “Boş ver!” diyorlar, “Karakterinin gereğini sergiledi; onların yazdıkları, çizdikleri, attıkları, tuttukları şeylere, kulak tıkamak lazım.” Onlara kulak tıkanırsa, dil de o mevzuda harekete geçmeyi israf sayar: “Ben arkadaşıma (kulağa) karşı vefalı olmalıyım; madem kulak kapısını tıkadı, ben de böyle yapmalıyım!” der.
İlle de bu dudaklar kıpırdayacaksa şayet, O’nu ifade eden bir şeyler ile kıpırdamalı. “Lâ ilâhe illallah!” demeli, “Sübhânallah” demeli, “Elhamdülillah” demeli, لاَ إِلَهَ إِلاَّ اللهُ، سُبْحَانَ اللهِ، اَلْحَمْدُ لِلَّهِ، بِعَدَدِ عِلْمِ اللهِ، بِعَدَدِ مَعْلُومَاتِ اللهِ demeli… Demeli ve böylece denecek şey değerlendirilmeli!..
Evet, böylece lağviyâta karşı kapılarını ardına kadar kapıyorlar, sonra da arkasına sürgüler sürüyorlar. Lağvî düşünceler geldiğinde, “Hiç zorlamayın! Ne kapıyı kırabilirsiniz, ne içeriye girebilirsiniz, ne de benim düşünce konsantrasyonuma dokunabilirsiniz, Allah’ın izni-inayetiyle!..” diyorlar.
“Mü’min erkekler de, mü’min kadınlar da birbirinin velileri (dostları ve yardımcılarıdır.) Bunlar insanları iyiliğe teşvik ederler, onları kötülükten vaz geçirmeye çalışırlar.”
Bakın ondan sonra ne geliyor? İmam Şâfiî’ye göre “Vâv” yine takip manasına… Hanefiler, “Vâv”ı mutlak cem’ için kullanıyorlar ki, “Hepsi aynı kategoride mütalaa edilebilir.” demektir. Sanki burada İmam Şâfiî’nin sözünü esas almak daha uygun olabilir; o da çok önemli bir imam, İmam Şâfiî. وَالَّذِينَ هُمْ لِلزَّكَاةِ فَاعِلُونَ “Onlar ki, zekât için çalışırlar.” (Mü’minûn, 23/4) Onlar, aynı zamanda zekât ameliyesini yaparlar; o işi aksiyon/fiil halinde yerine getirirler. الَّذِينَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ gibi. Şöyle diyebilirsiniz: فَاعِلُونَ “Fâilûn” kelimesi, ism-i fâil olduğundan dolayı devam ve sebata delalet eder. لِلزَّكَاةِ “Li’z-zekâti” ifadesi, mutlak zikredildiğinden, orada harf-i tarif de bulunduğundan ve aynı zamanda “Lâm” da tahsîs için olduğundan, esasen, bütün himmetlerini/faaliyetlerini zekata tahsis ederek, zekatı sadece bir yönüyle değil, mallarından verecekleri gibi düşüncelerinden de verirler, aynı zamanda değişik imkânlarından da verirler, ilimlerinden de verirler, âsâr-ı ber-güzîdelerinden de verirler, kitaplarından da verirler. Verirler… Hep bu “verme” faaliyeti içinde bulunurlar. Çünkü “ism-i fâil” devam ve sebata delalet eder.
Şimdi, وَالَّذِينَ هُمْ عَنِ اللَّغْوِ مُعْرِضُونَ bunun, yani وَالَّذِينَ هُمْ لِلزَّكَاةِ فَاعِلُونَ beyanının önüne geçmiş. Önce lağviyattan yüz çevirmek… Demek ki evvelâ “terk-i menâhî”, ondan sonra “emr-i ma’rûf” geliyor. Bir de münkeri emretmek ve aynı zamanda maruftan insanları alıkoymak var ki, Tevbe sûre-i celîlesinde, münafıkların sıfatı olarak anlatılıyor: اَلْمُنَافِقُونَ وَالْمُنَافِقَاتُ بَعْضُهُمْ مِنْ بَعْضٍ يَأْمُرُونَ بِالْمُنْكَرِ وَيَنْهَوْنَ عَنِ الْمَعْرُوفِ وَيَقْبِضُونَ أَيْدِيَهُمْ نَسُوا اللهَ فَنَسِيَهُمْ إِنَّ الْمُنَافِقِينَ هُمُ الْفَاسِقُونَ “Münafık erkekler de, münafık kadınlar da birbirinin (tamamlayıcı) parçasıdırlar (hepsi birbirine benzer). Onlar kötülüğü (küfrü, me’âsîyi) emrederler, iyilikten (imandan, tâatten) vaz geçirmeye uğraşırlar, ellerini (cimrilikle sımsıkı) yumarlar. Onlar Allah’ı unuttular (Ona tâati bıraktılar), O da onlara unutma muamelesi yaptı. Şüphesiz ki münafıklar fâsıkların ta kendileridir.” (Tevbe, 9/67) Bazısı, bazısından… Al onu, ona vur; onu da ona vur. Karakter bakımından, düşünce bakımından, al onu ona vur, onu ona vur. Birini gördüğün zaman, diğerlerine baktığında, “Allah Allah! Aynı fabrikadan çıkmış gibi şeyler bunlar!” Aynı elin örgülediği varlıklar gibi; ruh dünyaları itibarıyla, nefis dünyaları itibarıyla… يَأْمُرُونَ بِالْمُنْكَرِ Onlar, münker ile emrederler. وَيَنْهَوْنَ عَنِ الْمَعْرُوفِ Maruftan da nehyederler. Sonra Kur’an, iki ayet ile onların o karakterlerini ifade ediyor; İlk ayet, وَعَدَ اللهُ الْمُنَافِقِينَ وَالْمُنَافِقَاتِ diye, diğeri كَالَّذِينَ ifadesiyle başlıyor. İki ayet ile de onların genel karakterlerini resmediyor.
Altta, ondan sonra ne geliyor? Bak, evvelâ o kötülük, o olumsuzluk sıfatı, o münafıklık sıfatı anlatılıp bir kere “Ondan uzak durun!” dendikten sonra, وَالْمُؤْمِنُونَ وَالْمُؤْمِنَاتُ بَعْضُهُمْ أَوْلِيَاءُ بَعْضٍ يَأْمُرُونَ بِالْمَعْرُوفِ وَيَنْهَوْنَ عَنِ الْمُنْكَرِ وَيُقِيمُونَ الصَّلاَةَ وَيُؤْتُونَ الزَّكَاةَ وَيُطِيعُونَ اللهَ وَرَسُولَهُ أُولَئِكَ سَيَرْحَمُهُمُ اللهُ إِنَّ اللهَ عَزِيزٌ حَكِيمٌ “Mü’min erkekler de, mü’min kadınlar da birbirinin velîleridir (dostları ve yardımcılarıdır.) Bunlar (insanlara) iyiliği emrederler, (onları) kötülükten vaz geçirmeye çalışırlar, namazı dosdoğru kılarlar, zekâtı verirler, Allah’a ve Rasûlüne itaat ederler. İşte bunlar o kimselerdir ki, Allah onları rahmetiyle yarlığayacaktır. Çünkü azîzdir (va’d ve vaîdini yerine getirmekten hiçbir şey Onu acze düşüremez), hakîmdir (her şeyi yerli yerinde, hikmetle yapandır).” (Tevbe, 9/71) وَالْمُؤْمِنُونَ وَالْمُؤْمِنَاتُ بَعْضُهُمْ مِنْ بَعْضٍ değil, (öncesinde Münafıklar için kullanılan) “bazısı, bazısından” ifadesiyle değil; أَوْلِيَاءُ بَعْضٍ beyanıyla, “Bazısı, bazısının candan dostudur.” Elinden tutar, bakışını yönlendirir; yürümesi gerekli olan yola yönlendirir; dostudur, refikidir, yoldaşıdır onun. وَالْمُؤْمِنُونَ وَالْمُؤْمِنَاتُ بَعْضُهُمْ أَوْلِيَاءُ بَعْضٍ&nbsp;Ee böyle olunca, ne olur? يَأْمُرُونَ بِالْمَعْرُوفِ Allah’ın hoş gördüğü ve emrettiği şeyleri emrederler. وَيَنْهَوْنَ عَنِ الْمُنْكَرِ&nbsp;Kötülüklerden vaz geçirmeye çalışırlar. Sonraki ayetlerden birinin fezlekesiyle bitirelim: وَأُولَئِكَ هُمُ الْمُفْلِحُونَ “İşte gerçekten felaha erenler, kurtuluşu garanti edenler, bunlardır.” (Tevbe, 9/88) Evet, (felaha erme ortak noktasında) قَدْ أَفْلَحَ الْمُؤْمِنُونَ ile birleşti. Vesselam.
Not: Bu video, 1 Nisan 2019 tarihinde yayımlanan “Huzur Vesileleri ve Sohbet-i Cânân” isimli Bamteli sohbetinden hazırlanmıştır.
				</div>

İkindi Yağmurları – “Allah Yar, Allah Yar” demişti…

Beşinci Kat

<div class="elementor-widget-container">
					Hizmette zorluklar ya da kolaylıklar karşısında tavrımız nasıl olmalı?
Yolların yokuş aşağı olması bir ikram olmadığı gibi, sarpa sarması da bir gazap değildir.
En kritik anlarda bile, preslendiğimiz zamanlarda bile, vazifemizi yapmanın yollarını araştırmalıyız.
Neyin yanlış, neyin doğru olduğu Kitab’a ve Sünnet’e göre belirlenmeli!
Her fert, başa gelen gâileleri ve devâhîyi kendi şahsından bilmeli, istiğfar etmelidir!
Dine ve imana hizmette, hiçbir zaman suların aşağı akışı gibi hizmet edilmemiştir.
Sevabın yolu; meşakkat, ızdırap ve sancı yoludur.
Hem cemaat hem de fert planında hızlı tekâmül, çekilen sancılar ve sıkıntılarla doğru orantılıdır.
İşin özü, bize hizmet etmek düşer.
				</div>

Hizmette Karşılaşılan Zorluklar ve Tekâmül

Kırık Testi

<div class="elementor-widget-container">
					
Soru: İnsanlar arasındaki sosyal münasebetlerin zayıflaması her geçen gün etkisini artırıyor ve biz de yavaş yavaş birbirimizden uzaklaşabiliyoruz. İdeal bir müminin bu konuda tavrı nasıl olmalıdır?
Cevap: Kur’ân ve Sünnet, müminlerin kardeş oldukları, birbirlerine destek olmaları gerektiğini öylesine kuvvetli vurgular ki fazla söze ihtiyaç bırakmaz. Bu açıdan ilâhî vahye gönülden bağlı bir müminin, kardeşlerinin maddi manevi sıkıntılarına duyarsız kalması düşünülemez; hele onların devrilip gitmelerine göz yumması asla söz konusu olamaz. Nitekim Peygamber Efendimiz’in (sallallahu aleyhi ve sellem), “Müslümanların dertlerini kendine dert edinmeyen onlardan değildir.” (Taberânî, el-Mu’cemü’l-evsat, 1/151, 7/270; Hâkim, el-Müstedrek, 4/356) şeklindeki sert ikazı da bu hakikati açıkça ortaya koymaktadır. Hakiki mümin, kendinden daha çok kardeşlerinin problemleriyle meşgul olur; onların gamını, tasasını, kederini paylaşır, bunları bir dert hâlinde içinde hisseder. Hâl hatır sormayı ihmal etmez, muhtaçlara el uzatır, hastaları ziyaret eder, gönlü kırıkları teselli eder ve her daim kardeşlerinin kuvve-i maneviyelerini takviyeye çalışır. Efendimiz’in (s.a.s) müminleri “birbirine kenetlenmiş, birbirini destekleyen sağlam bir binanın yapı taşları”na (bünyan-ı marsus) benzetmesi de bu duruma işaret eder. (Bkz.: Buharî,&nbsp;salât&nbsp;88; Müslim,&nbsp;birr&nbsp;65)
İftiraklara kurban gittiğimiz bir dönemde sağlam bir toplum yapısının inşası için harç vazifesi görecek, toplumun dağılmış parçalarını yeniden bir araya getirip bütünleştirecek insanlara her zamankinden daha çok ihtiyaç var. Peygamber Efendimiz’in (sallallahu aleyhi ve sellem) müminleri “bünyan-ı marsus” olarak tavsif etmesi, bizim için ulaşılması gereken bir idealin işaretidir. Müminlerin hâlleriyle hâllenmeyen, kardeşlik hukukunu gözetmeyen kimselerin böyle bir hedefi gerçekleştirmeleri asla mümkün değildir. O hâlde her bir mümin, kendi şahsiyetini bu yapının bir tuğlası hâline getirmeye gayret etmeli; kardeşliği diri tutacak sorumlulukları yerine getirmelidir.
<h2>İdeal Mümin Tavrı</h2>
Müminin yalnızca kendisini düşünmesi, sadece kendi hayatını yaşaması söz konusu olamaz. Kendi istikametini muhafaza etmenin yanında, başkalarının da istikamet üzere kalmasına yardımcı olmak onun bir sorumluluğudur. Bu sorumluluk dairesi, iman esaslarına dair meselelerden dinin ayrıntılarına kadar geniş bir alanı içine alır. Yerine göre bir tebessümle gönüllere inşirah salmak, bir hediyeyle insanları mutlu etmek, hüzünleri paylaşmak, yürünen yollardaki engelleri kaldırmak da müminin görevidir; öte yandan eğer kardeşinin dine dair bir şüphesi varsa onu gidermeye çalışmak, iman zaafiyeti yaşıyorsa buna çözüm üretmek, yeryüzüne çakılıp kalmışsa onu semavileştirmeye çalışmak da onun hayatının gayesi mühim vazifelerinden olmalıdır.
İdeal mümin tavrı işte budur: O, daima çevresine faydalı olmaya gayret eder. Ancak şunu kabul etmek gerekir ki insanlara karşı bu ölçüde diğerkâm olabilmek her yiğidin harcı değildir. Özellikle bencilliğin ve ferdiyetçiliğin hâkim olduğu çağımızda kardeşlik hukukunun gereklerini yerine getirebilmek her zaman olduğundan daha zordur. Bunun için öncelikle sağlam bir imana ihtiyaç vardır. Ardından, başkalarının hâlini ve hissiyatını anlayabilmek için empati yeteneğimizi geliştirmeli, kardeşlerimizin sorunlarına daha duyarlı olmalıyız. Çehrelerine baktığımızda onların dertlerini sezebilmeli, açığa vurmadıkları acılarını hissedebilmeliyiz. Bazen onlar söylemek istemeseler bile, bir psikiyatristin dikkat ve sezgisiyle davranarak, âdeta psikanaliz yapar gibi onların sıkıntılarına muttali olabilmeli ve gerekli mualeceyi yapabilmeliyiz. Dediğim gibi bu, her yiğidin kârı değildir; fakat bunu başarabilen hem halk nazarında hem de Hak nazarında gerçek yiğittir.
Hakiki bir mümin, kendi nefsine bağlı bir hayat yaşayamaz, sadece kendi varlığıyla meşgul olamaz. O, kendini aşarak başkalarının hissiyatına ortak olur, onların yaşadıkları sıkıntıların acısını ve ızdırabını yüreğinde hisseder. Onun ilgi ve alâkası yalnızca kendi yolunda yürüyenlerle veya kendisiyle aynı kıbleye yönelenlerle sınırlı değildir. İmanının derinliği ve gönlünün enginliği ölçüsünde sinesini bütün insanlığa açar. Farklı düşünce ve anlayıştaki insanlarla kucaklaşmaya, imkânı ölçüsünde onların sıkıntılarını da gidermeye gayret eder. Bediüzzaman’ın ifadesiyle, bütün bir varlığa “mehd-i uhuvvet” (kardeşlik beşiği) nazarıyla bakar; dolayısıyla herkesi kendisiyle aynı beşikte aynı ninnilerle büyümüş kardeşleri gibi görür. Dolayısıyla onların dert ve problemlerine karşı alâkasız kalamaz. Hele ki mesele iman ise ebedî saadete giden yolu göstermek ve Allah’a kavuşturmak söz konusuysa, bir müminin bunu hafife alması asla düşünülemez.
<h2>Müminin Merhamet Ufku</h2>
Bizler çevremizdeki hiç kimseyi ilgi ve desteğimizden mahrum bırakmamalıyız. Bize yakınlık derecesine göre herkese el uzatabilmeliyiz. Elbette en büyük yardımı en yakınımızdakilere yapmalıyız. Bunun ardından insanları bize yakınlık seviyelerine göre bir yere koymalı ve elimizden geldiği ölçüde onlara iyilikte bulunmalıyız. Nitekim Kur’ân-ı Kerim, Allah’a kullukta bulunmayı ve O’na hiçbir şeyi ortak koşmamayı emrettikten sonra, önce anne babaya, ardından da akrabalara iyilik etmeyi emreder. Sonrasında ise iyilikte bulunulması gereken kimseler olarak sırasıyla yetimler, yoksullar, yakın komşu, uzak komşu, yakın arkadaş, yolda kalmışlar ve köleler zikredilir. &nbsp;(Nisâ sûresi, 4/36) Yardıma en çok ihtiyaç duyan kesimlerden olmalarına rağmen, bu âyette çocukların zikredilmemiş olması dikkat çekicidir. &nbsp;Zira anne babalar zaten cibillî olarak çocuklarını sevgi ve şefkatle kucaklar, onları bağırlarına basar, uykularını ve rahatlarını feda ederek onların her şeyiyle ilgilenirler. Bu sebeple ayrıca bir teşvike lüzum yoktur. Buna karşılık, çocukların anne babalarına veya akrabalarına aynı derecede düşkün olmamaları ihtimali bulunduğundan, Cenab-ı Hak onların haklarını gözetmeyi ve onlara ikramda bulunmayı bizim için bir mükellefiyet kılmıştır.
Müminler arasındaki ilişkileri de bu perspektiften değerlendirmek mümkündür. Öyle kimseler vardır ki aynı ortamda neş’et etmişsinizdir, aynı kültürün çocuklarısınızdır; tanıdığınız, bildiğiniz insanlardır. Hatta aynı düşünceyi, aynı mefkûreyi paylaşıyor, aynı yolda yürüyorsunuzdur. Ortak paydalarınız, müşterek menfaatleriniz çoktur. Hâliyle bu kimselere karşı içten bir alâka ve sevgi hisseder; gerektiğinde zorlanmadan yardım ve destekte bulunursunuz. Fakat tanımadığınız, bilmediğiniz veya farklı dünya görüşlerini paylaşan kimselere karşı aynı derecede içten ve tabii bir alâka duymak kolay olmayabilir. Bununla birlikte bize düşen, irademizin hakkını vererek onlara karşı da gönlümüzü geniş tutmak ve elimizden gelen iyiliği yapmaktır.
Özellikle Müslümanların genel ahvalini veya İslâm’ın kaderini ilgilendiren meselelere kayıtsız kalmamız asla düşünülemez. Dünyanın neresinde olursa olsun Müslümanlıkla, İslâm’la ilgili olumsuz bir gelişme yaşandığında rengimiz solar, benzimiz atar, yüreğimiz daralır ve hemen o durumu düzeltme adına yapabileceğimiz bir şey olup olmadığına bakarız. Müminlerin hâlleriyle hâllenmeye çalışırız. Bununla birlikte himmet ve sorumluluk dairemizi daha da geniş tutma, bizimle aynı kıbleye yönelip yönelmediğine bakmadan, insanlık ortak paydasını paylaşan herkese el uzatma, ali himmet olmanın ifadesidir.
Halk arasında kullanılan “Ateş düştüğü yeri yakar.” sözü insanların genel kabulü olabilir. Ancak bu, bencilce bir anlayış tarzıdır ve bir mümin, böyle bir mülahazayı asla kabullenemez. Gönlü az da olsa insanlığa açık olan bir kimse, sadece kendi evine düşen değil, çevresine, eşinin dostunun hanesine düşen ateşle de yanar. Peygamberane bir tabiat taşıyan ve bütün insanlığı kucaklayan kâmil ruhlara gelince, ateş nereye düşerse düşsün onları da yakar. Bu yüzden böylesi âli ruhlar, dünyanın herhangi bir köşesinde sel, deprem, yangın veya savaş gibi bir felaket yaşandığında yardıma koşar, imkânları ölçüsünde onu gidermek için çırpınır dururlar. Ellerinden fiilen bir şey gelmese bile kalbleri, duaları ve hissiyatlarıyla mağdur insanların yanında yer alırlar.
<h2>Kendi Değerlerimiz Bize Yeter</h2>
Tarihin belli dönemlerinde ihlâl edilen hakları savunmak için günümüzde feminizm, hümanizm, liberalizm gibi akım ve felsefeler doğmuştur. Bizler de bazen bir tür kompleksle benzer kavramlara müracaat ediyor, hatta başkalarının sorguladığı bazı dinî meseleleri mevcut eleştiri ve itirazları engelleyecek, taraftar ve sempatizanlarımızı rahatlatacak bir üslupla ortaya koymaya çalışıyoruz. Oysa bunların hiçbirine ihtiyaç yoktur.
Birincisi, başka toplumlarda yaşanan zulüm, baskı ve hak ihlallerinin benzerleri bizim dünyamızda aynı ölçüde yaşanmamıştır. Evet, belli dönemlerde bazı yanlış uygulamalar görülmüş olabilir fakat genel olarak topluma bir huzur ve adalet atmosferi hâkim olmuştur. İkincisi, İslâm, kadın olsun erkek olsun, insanı layık olduğu makama oturtmuş, verilmesi gereken bütün hakları vermiştir. Bunun ötesine geçildiğinde insana zulmedilmiş olur. Üçüncüsü de söz konusu ideolojiler tarihte yaşanmış baskı ve zulümlere bir tepki olarak ortaya çıkmıştır. Ancak tepki hareketlerinde çoğu zaman denge korunamaz.
Dolayısıyla komplekse kapılmaya veya savunmacı bir üsluba girmeye gerek yoktur. Bize düşen, kendi değerlerimize sahip çıkmak; dinin anne-baba hakkı, sıla-i rahim, kardeşlik, muhtaca el uzatma, infak ve tasadduk gibi emirlerini hayata geçirmektir. Zira İslâm’ın insana verdiği değer, yardımlaşmaya yüklediği önem ve kadın-erkek her insana tanıdığı haklar, bu tür ideolojilerin çok ötesindedir. Bizim düşünce dünyamızda bizi utandıracak hiçbir husus bulunmamaktadır. Bu açıdan ben, dışarıdan ithal edilen bu tür fikirlere fazla iltifat etmiyorum. Genel olarak bunları bir fantezi olarak görüyor ve uzak durulmasını tavsiye ediyorum. Bununla birlikte bu tür kavram ve fikirlere değer veren insanlara bazı hakikatleri anlatabilmek için hüsn-ü niyetle yapılan konuşmalara ve yazılan yazılara da elbette saygı duyuyorum.
Netice itibarıyla, büyük şehirlerde insanların kaybolduğu, sosyal münasebetlerin zayıfladığı ve yalnızlığın arttığı günümüz dünyasında kimseyi kendi kaderiyle baş başa bırakmamalı, yalnızlığa mahkûm etmemeliyiz. İnsan tabiatı itibarıyla zayıf ve aciz bir varlıktır. Onun güç ve iktidarı sınırlı ama dertleri çoktur. Bu yüzden başkalarının yardım ve desteği olmadan ayakta kalması mümkün değildir. Şayet bu konuda üzerimize düşeni yapmazsak Allah katında mesul oluruz.
O hâlde en yakın çevremizden başlayarak herkesin hâlini hatırını sormalı, dertleriyle ilgilenmeli ve insanları kimsesizliğe mahkûm etmemeliyiz. Çevremize dikkatli bakmalı, basiretli davranmalı; insanların bakışlarından, simalarından, yüzlerindeki çizgilerden ve tavırlarından onların bir sıkıntı yaşayıp yaşamadığını anlamaya çalışmalıyız. İhtiyaç duyduklarında yanlarında bulunmalı, kollarına girip destek olmalı, dertlerine derman bulmalıyız. İmkânlarımız ölçüsünde herkesi görüp gözetmek, elimizi ve gönlümüzü açık tutmakla mükellefiz. Bu kolay değildir; fakat mümin için asıl yiğitlik işte bu zorun üstesinden gelebilmektir. Akabeleri en güzel şekilde aşanlara müjdeler olsun.
				</div>

Salavat Halkası

Haftanın Hadisi

SON EKLENENLER

DİĞER DİLLERDEKİ İÇERİKLERİMİZ

SİZİN İÇİN SEÇTİKLERİMİZ

HAFTANIN VAAZLARI